Κατά πόσο σχετίζεται η ζέστη με τα καρδιακά προβλήματα στα νεογνά;

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Human Reproduction από Ισραηλινούς επιστήμονες, οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού δεν σχετίζονται με τη δημιουργία καρδιακών γενετικών ελλειμμάτων. Ωστόσο, εντύπωση προκαλεί πως η ασυνήθιστη αύξηση της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορεί να συνδέεται με σπάνια καρδιακά προβλήματα.

Παράδειγμα αυτού αποτελούν στοιχεία από τα ποσοστά των καρδιακών προβλημάτων των νεογνών στο Τελ Αβίβ. Εκεί η μέση θερμοκρασία το χειμώνα κυμαίνεται στους 15^οC και το καλοκαίρι στους 30^οC. Όταν η θερμοκρασία έφτανε σε καλοκαιρινά επίπεδα, τα έμβρυα που βρίσκονται μεταξύ τρίτης και όγδοης εβδομάδας, είχαν 13% πιθανότητες να γεννηθούν με πολλαπλά καρδιακά προβλήματα. Παρόλα αυτά το καλοκαίρι το ποσοστό των πολλαπλών καρδιακών προβλημάτων ήταν σχεδόν το ίδιο που καταγράφεται συνήθως.

Ερευνητές του πανεπιστημίου της Χάιφα εξηγούν πως μετά από μελέτες που έχουν γίνει σε ζώα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αποδείχθηκε πως υπάρχει συσχέτιση μεταξύ αυτής και των νεογνών με δομικά προβλήματα στην καρδιά. Αντιθέτως, μελέτη που έγινε σε ανθρώπους το 2012 δεν απέδειξε ανάλογο συσχετισμό.

Τα καρδιακά ελλείμματα είναι η συχνότερη γενετική ανωμαλία, επηρεάζοντας εννέα στις 1.000 γεννήσεις. Αξίζει να αναφέρουμε πως κάποια καρδιακά προβλήματα αυτοθεραπεύονται σταδιακά, ενώ κάποια άλλα ενδεχομένως να χρειαστούν χειρουργική αντιμετώπιση καθώς με την πάροδο του χρόνου είναι δυνατό να προκαλέσουν ακόμα και αναπηρία. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα αίτια των καρδιακών γενετικών ελλειμμάτων παραμένουν άγνωστα, ωστόσο γνωστοί είναι ορισμένοι παράγοντες αύξησης του κινδύνου επιπλοκών, όπως είναι η μητρική λοίμωξη από συγκεκριμένους ιούς, η κατάχρηση ουσιών και ο διαβήτης καθώς και η παχυσαρκία.

Δήμητρα Τσιλιμίγκρα, απόφοιτη του τμήματος Νοσηλευτικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Ουρολοίμωξη: συμπτώματα, διάγνωση, θεραπεία

Με αφορμή την λεγόμενη αύξηση των κρουσμάτων ουρολοίμωξης το καλοκαίρι θα αναφερθούμε σε αυτά, διαχωρίζοντας παράλληλα τι είναι τελικά αλήθεια και τι μύθος σχετικά με αυτό το θέμα. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να αποδεικνύουν πως οι ουρολοιμώξεις αυξάνονται κατά τους θερινούς μήνες. Για μια μικρή αύξησή τους, η οποία συμβαίνει στο τέλος του καλοκαιριού, ευθύνεται ένα συγκεκριμένο είδος σταφυλόκοκκου τα κρούσματα του οποίου όμως δεν ξεπερνούν το 11% του συνόλου.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε;

Ουρολοίμωξη ονομάζουμε την προσβολή του βλεννογόνου του ουροποιητικού συστήματος από ορισμένους μικροοργανισμούς. Η λοίμωξη αυτή εντοπίζεται συχνότερα στην ουροδόχο κύστη και τότε ονομάζεται κυστίτιδα. Εφόσον η εξέταση των ούρων αποκαλύψει την παρουσία μικροοργανισμών αλλά δεν υπάρχουν συμπτώματα, τότε δεν πρόκειται για ουρολοίμωξη και δεν χρειάζεται θεραπεία (με εξαίρεση τις έγκυες). Αποτελεί μία από τις συχνότερες λοιμώξεις στον άνθρωπο με μεγαλύτερη επίπτωση στο γυναικείο φύλο, καθώς γυναίκες 20-40 ετών έχουν εμφανίσει έστω και μία φορά στη ζωή τους ουρολοίμωξη. Οι υπεύθυνοι μικροοργανισμοί είναι οι εντερόκοκκοι, η Κλεμπσιέλλα, ο Σταφυλόκοκκος και άλλοι.

Συμπτώματα και διάγνωση:

Τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης ποικίλουν και περιλαμβάνουν τα εξής: δυσουρία, επιτακτική ούρηση, συχνουρία, υπερηβικός πόνος, πυρετός, ρίγος, καθώς και οσφυικός πόνος. Συγκεκριμένα, στην κυστίτιδα τα συμπτώματα είναι:

·         Ο πόνος και η δυσκολία κατά την ούρηση (δυσουρία)

·         Η συχνή ανάγκη για ούρηση που όμως συνοδεύεται από μικρή ποσότητα ούρων

·          Το αίσθημα βάρους στην περιοχή της κύστης και μερικές φορές η αιματουρία

·         Πυρετός πολύ σπάνια συνυπάρχει στην κυστίτιδα ενώ είναι συχνός σε πιο σοβαρές λοιμώξεις του ουροποιητικού όπως η πυελονεφρίτιδα (προσβολή του νεφρού) και η προστατίτιδα.

Η διάγνωση τίθεται μέσω των συμπτωμάτων σε συνδυασμό την καλλιέργεια ούρων που αποτελεί βασικό διαγνωστικό μέσο.

Θεραπεία:

Γίνεται με αντιβιοτικά ενώ βοηθάει η λήψη υγρών. Στην κυστίτιδα, όταν τα συμπτώματα είναι χαρακτηριστικά (και συνήθως είναι) δεν απαιτείται από τις νεώτερες διεθνείς οδηγίες η διενέργεια καλλιέργειας ούρων. Μια απλή εξέταση ούρων με stick είναι αρκετή αν και όχι απαραίτητη. Το ιστορικό των συμπτωμάτων θέτει με ασφάλεια τη διάγνωση. Η θεραπεία της κυστίτιδας διαρκεί λίγες ημέρες (από τρείς έως επτά ανάλογα με το αντιβιοτικό).

Όταν η λοίμωξη είναι “επιπλεγμένη”, δηλαδή δεν πρόκειται για μια απλή κυστίτιδα, τότε πρέπει να γίνεται καλλιέργεια των ούρων και ενδεχομένως άλλος πιο εξειδικευμένος έλεγχος, ενώ η θεραπευτική αγωγή χρειάζεται να διαρκέσει περισσότερες μέρες.

Δήμητρα Τσιλιμίγκρα, απόφοιτη του τμήματος Νοσηλευτικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Το έμφραγμα προειδοποιεί!

Είναι ευρέως γνωστό πως στην εποχή μας ένα από τα κυριότερα αίτια νοσηρότητας αλλά και θνησιμότητας είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Συγκεκριμένα η στεφανιαία καρδιοπάθεια αποτελεί την κυριότερη αιτία θανάτου στο δυτικό κόσμο και αποτελεί μια σημαντική νόσο στις επιπτώσεις της οποίας συγκαταλέγονται η νοσηρότητα, η αναπηρία, η απώλεια της παραγωγικότητας αλλά και το κόστος.

Η στεφανιαία καρδιοπάθεια έχει ποικίλες εκδηλώσεις μία εκ των οποίων είναι το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου (ΟΕΜ). Το ΟΕΜ εμφανίζεται με πόνο στο στήθος που διαρκεί πάνω από 30 λεπτά, έμετο και εφίδρωση, συμπτώματα που δεν υποχωρούν με την ανάπαυση ή με τη χρήση υπογλώσσιας νιτρογλυκερίνης. Αποτελεί μία από τις πιο συχνές εκδηλώσεις της στεφανιαίας καρδιοπάθειας και ως σήμερα ήταν γνωστό πως «χτυπά» απροειδοποίητα μη δίνοντας προειδοποιητικά συμπτώματα.

Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις ασθενών εκδηλώνονται συμπτώματα τα οποία κρούουν το «καμπανάκι» του κινδύνου μέχρι και επτά ημέρες πριν από την εκδήλωση του εμφράγματος. Τα συμπτώματα αυτά είναι τα εξής:

•Πλάκωμα ή σφίξιμο στο στήθος.

•Πόνο που «χτυπάει» στο στήθος, στην πλάτη και συνδυάζεται με μούδιασμα στο αριστερό χέρι.

•Πόνο και στις δύο ωμοπλάτες, καθώς και στα δύο χέρια.

•Πόνο στο λαιμό και μούδιασμα στο κάτω σαγόνι.

•Πόνο στο στομάχι (ψηλά, εκεί που τελειώνει το κόκαλο του στέρνου).

Τα παραπάνω συμπτώματα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια κάποιας σωματικής δραστηριότητας, το επίπεδο δυσκολίας της οποίας συνήθως υποδεικνύει και τη σοβαρότητα της καρδιαγγειακής βλάβης. Συνήθως τα συμπτώματα δε διαρκούν πολύ και υποχωρούν σε περίπου 5 λεπτά μετά τη διακοπή της. Ωστόσο είναι σημαντικό να μην αγνοηθούν καθώς είναι πιθανό την επόμενη φορά η καρδιά να μην εκδηλώσει κάποιο προειδοποιητικό μήνυμα και να υποστεί έμφραγμα.

Αυτό που πρέπει να γίνει μετά την εμφάνιση κάποιου από τα παραπάνω συμπτώματα είναι η άμεση επίσκεψη σε κάποιον καρδιολόγο ο οποίος θα συστήσει καρδιογράφημα, βιοχημικό έλεγχο ρουτίνας (χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, σάκχαρο κλπ.), ειδικές εξετάσεις αίματος (τροπονίνη, CPK), υπέρηχο καρδιάς (για να διαπιστωθεί τυχόν δυσλειτουργία στο μυοκάρδιο ή στην καρδιακή βαλβίδα) καθώς και τεστ κοπώσεως, εφόσον κρίνεται απαραίτητο.

Εκτός όμως των συμπτωμάτων που συμβαίνουν μέρες πριν το έμφραγμα υπάρχει και ένα που εκδηλώνεται κάποιες ώρες πριν από αυτό. Αυτό είναι ο οξύς πόνος τον οποίο οι ασθενείς περιγράφουν σαν «κάψιμο στο στήθος» ή «μαχαιριά στην καρδιά». Μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια κάποιας δραστηριότητας αλλά και κατά την ηρεμία. Ο πόνος αυτός πρέπει να μας οδηγεί άμεσα στο νοσοκομείο καθώς η καρδιά μας κινδυνεύει για τις επόμενες 2 με 3 ώρες.

Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πως είναι ύψιστης σημασίας η αναγνώριση και διερεύνηση των παραπάνω συμπτωμάτων στην πρόληψη του εμφράγματος, καθώς υπολογίζεται πως αν κανείς δεν αγνοούσε τα προειδοποιητικά σημάδια θα προλαμβάναμε ένα στα επτά περιστατικά οξέως εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Γράφει η Δήμητρα Τσιλιμίγκρα, 

Aπόφοιτη Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ - Φοιτήτρια Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών